14 656 27 01 
biuro@interakcja.com.pl 
Krajowy Plan na rzecz Energii i Klimatu (KPEiK) ustala cele dla rządu i firm energetycznych dotyczące budowy nowych źródeł energii oraz inwestycji zmniejszających emisję CO2. W marcu Komisja Europejska opublikowała zaktualizowaną wersję KPEiK, otrzymaną od nowego rządu Polski, w formie wstępnej. W czwartek (5 września 2024 r.) Ministerstwo Klimatu rozpoczęło proces pre-konsultacji finalnej wersji mapy drogowej polskiej energetyki do 2030 roku z perspektywą do 2040 roku.
"Chcemy, aby to był zielony kompas rozwoju Polski. W 2022 r. na import paliw kopalnych wydaliśmy 250 mld zł. Zamiast importować paliwa kopalne, ten dokument ma doprowadzić do tego, by te pieniądze były wydawane w kraju." - Minister klimatu Paulina Henning-Kloska
"Zaprosiliśmy 70 związków zawodowych, oranizacji branżowych, związków górniczych. To pierwszy krok w sprawie tego, jak chcemy przeprowadzić transformację energetyczną." - Wiceminister klimatu Urszula Zielińska
Plan zakłada przede wszystkim obniżenie emisji gazów cieplarnianych w gospodarce o 50,4% w stosunku do poziomu z 1990 roku. Dodatkowo przewiduje redukcję zużycia energii pierwotnej o 16,7% (poprzez większą efektywność energetyczną i ograniczenie zużycia energii) oraz obniżenie emisji gazów cieplarnianych o 18% w sektorze non-ETS, który nie podlega opłatom za emisję CO2, jak na przykład rolnictwo.
Do 2030 roku planowany udział OZE w poszczególnych sektorach gospodarki wyniesie:
- 56,1% w produkcji energii elektrycznej,
- 35,4% w produkcji ciepła,
- 17,7% w transporcie.
Udział węgla w produkcji energii elektrycznej zmniejszy się z 61% do 22%, podczas gdy udział OZE wzrośnie z 26% do 50%, a gazu z 10% do 16%. W 2030 roku Ministerstwo Klimatu i Środowiska nie zakłada produkcji energii elektrycznej z atomu, z planami budowy elektrowni jądrowej przewidzianymi na lata 2034-2040.
Zużycie węgla kamiennego w Polsce zostało określone w Umowie Społecznej zawartej w 2021 roku między rządem Mateusza Morawieckiego, a związkami zawodowymi górników. Zgodnie z jednym ze scenariuszy, przedstawionym w czwartek (5 września 2024 r.), wydobycie węgla ma wynieść 38 mln ton w 2025 roku, a w 2030 roku - 22 mln ton. Dla porównania, według wcześniejszych planów zapisanych w tej samej umowie, w 2030 roku wydobycie miało wynieść 30 mln ton, podczas gdy obecny rząd szacuje tę wartość na 22 mln ton.
Różnica 8 mln ton wywołała spore emocje. Z jednej strony górnicy chcą bronić swoich miejsc pracy, a rząd musi zrewidować plany wydobycia. Warto zauważyć, że poprzedni plan wsparcia dla górnictwa nie uzyskał akceptacji Komisji Europejskiej (proces wciąż trwa).
Ministerstwo Klimatu i Środowiska podkreśla, że przygotowało różne scnariusze zapotrzebowania na węgiel, a liczba 22 mln ton odnosi się do najbardziej "zielonej" opcji. Eksperci z sektora energetycznego są jednak zgodni, że założenia Umowy Społecznej są nierealistyczne, ponieważ popyt na węgiel spada szybciej, niż przewidywano i nic nie jest w stanie odwrócić tego trendu.
Ministerstwo zapowiedziało także działania mające na celu poprawę jakości życia Polaków i obniżenie kosztów ciepła oraz energii elektrycznej. W planach jest zwiększneie efektywności energetycznej budynków poprzez wprowadzenie ulg termomodernizacyjnych, wsparcie dla regionów węglowych, przekwalifikowanie górników oraz redukcja ubóstwa energetycznego. Dokument będzie konsultowany przez najbliższe miesiące, aby do końca roku został zatwierdzony przez Radę Ministrów.
Według przedstawionych danych łączna kwota obejmująca całokształt planowanych działań wynosi 687 mld zł do 2035 roku oraz 721 mld zł do 2040 r.
Według raportu Polskiego Instytutu Ekonomicznego (PIE) każdy dolar przeznaczony na odnawialne źródła energii przynosi ok. 150% zysku dla gospodarki, to trzykrotnie więcej niż w przypadku inwestycji w obszarze paliw kopalnych. Według Instytutu całkowite koszty kontynuowania polityki węglowej w Polsce są o 22% wyższe niż w przypadku scenariusza rozwoju OZE.
Źródło: Gazeta Wyborcza