Ta strona używa plików Cookie. Korzystając z tej strony zgadzasz się na umieszczenie tych plików na twoim urządzeniu
Tytuł: OBSERWATORIUM DOTACJI - Światowid Centrum Kreacji i Kompetencji Sp. z o.o. - odc. 22: GOZ i źródła finansowania
13.05.2025

Tytuł: OBSERWATORIUM DOTACJI - Światowid Centrum Kreacji i Kompetencji Sp. z o.o. - odc. 22: GOZ i źródła finansowania

GOZ i źródła finansowania przedsięwzięć inwestycyjnych, przedsiębiorców, samorządów terytorialnych oraz innych beneficjentów.

Wiele produktów psuje się zbyt szybko i nie nadaje się do ponownego użytku, naprawienia bądź recyklingu.

Bardzo często mamy do czynienia z sytuacją, że przedmioty nadają się tylko do jednorazowego użytku.

Problem ten widoczny jest w całej Unii Europejskiej, która w najbliższych lat zamierza wpłynąć na ten stan rzeczy.

W jaki sposób?

Przede wszystkim w perspektywie finansowej na lata 2021-2027 kraje członkowskie otrzymały środki na finansowanie gospodarki obiegu zamkniętego (GOZ).

Obszary działań, w których skutecznie można wdrażać gospodarkę obiegu zamkniętego, to m.in. produkcja, konsumpcja, gospodarowanie odpadami, stymulowanie rynku surowców wtórnych oraz ponowne wykorzystanie wody.

Nie sposób wskazać jednego obszaru tematycznego, w ramach którego będzie wspierana gospodarka obiegu zamkniętego.

Gospodarka o obiegu zamkniętym (GOZ) może być finansowana z wielu źródeł, zarówno publicznych, jak i prywatnych.

Do najczęściej wykorzystywanych należą dotacje z funduszy unijnych, programy rządowe, a także pożyczki i kredyty bankowe.

GOZ może być finansowane ze źródeł wewnętrznych jak zewnętrznych.

Wewnętrzne źródła finansowania GOZ to wkład własny-środki własne właściciela lub udziałowców na początku działalności, zyski netto-zyski firmy z bieżącej działalności, amortyzacja-środki generowane przez amortyzację majątku firmy, wpływy ze sprzedaży aktywów-środki uzyskane ze sprzedaży niepotrzebnych aktywów.

Zewnętrzne źródła finansowania GOZ to pożyczki, kredyty, leasing, dotacje, fundusze unijne.

 

Do najważniejszych funduszy należą:

 

Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko (FEnIKS)-główne cele programu to obniżenie emisyjności gospodarki transformację w kierunku gospodarki przyjaznej środowisku i o obiegu zamkniętym, budowę efektywnego i odpornego systemu transportowego o jak najniższym negatywnym wpływie na środowisko naturalne, poprawę bezpieczeństwa transportu, zapewnienie równego dostępu do opieki zdrowotnej oraz poprawę odporności systemu ochrony zdrowia, wzmocnienie roli kultury w rozwoju społecznym i gospodarczym.

Skorzystać mogą małe i średnie przedsiębiorstwa oraz duże, jednostki samorządu terytorialnego, właściciele budynków mieszkalnych, dostawcy usług energetycznych, zarządcy dróg krajowych i linii kolejowych, podmioty zarządzające portami lotniczymi oraz portami morskimi, organizacje pozarządowe, instytucie ochrony zdrowia, instytucji kultury.

 

 

Program Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej na lata 2021-2027-główne cele programu to wsparcie konkurencyjności i innowacyjności firm, zwiększanie atrakcyjności miast i poprawa jakości życia w dobie zmian klimatu, większa dostępność kolejowa i drogowa, a także rozwój społeczno-gospodarczy dzięki turystyce.

Wsparcie będzie udzielane w ramach sześciu głównych priorytetów: przedsiębiorczość i innowacje, energia i klimat, zrównoważona mobilność miejska, spójna sieć transportowa, zrównoważona turystyka, pomoc techniczna.

Główne obszary wsparcia dla przedsiębiorstw to platformy startowe dla nowych pomysłów-wsparcie na rozwój innowacyjnych pomysłów, będących na początkowym etapie rozwoju (m.in. pomoc w stworzeniu modelu biznesowego, mentoring, usługi księgowe, podatkowe i prawne).

Automatyzacja i robotyzacja w MŚP-wsparcie w zakresie usług rozwojowych w postaci audytu procesów produkcyjnych, usługowych i biznesowych oraz stworzeniu mapy drogowej transformacji cyfrowej, a także w zakresie wdrożenia rozwiązań zaplanowanych w mapie transformacji cyfrowej.

Transformacja modeli biznesowych w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym (GOZ)-wsparcie przeznaczone na kompleksowe projekty, mające na celu wdrożenie modelu biznesowego opartego na gospodarce obiegu zamkniętego.

Wsparcie obejmie zarówno komponent doradczy (audyt i analiza potrzeb i potencjału, stworzenie mapy zielonej transformacji), a także wdrożenie działań wynikających z opracowanego modelu (np. zaprojektowanie i przeprowadzenie prac dostosowawczych, zakup lub zaprojektowanie nowych technologii, szkolenia pracowników).

Wsparcie procesów wzorniczych w MŚP-wsparcie obejmujące audyt oraz stworzenie strategii wzorniczej, stanowiącej podstawę do wdrożenia innowacji.

Wsparcie MŚP turystyka-wsparcie na wdrażanie innowacji produktowych, procesowych, marketingowych lub organizacyjnych dla MŚP działających w branży turystycznej i pokrewnych.

Finansowanie przyjmie formę dotacji bezzwrotnej w ramach działań wspierających rozwój startupów w Polsce Wschodniej oraz w zakresie transformacji MŚP w kierunku gospodarki obiegu zamkniętego.

W przypadku projektów zakładających zmianę modelu biznesowego w oparciu o innowacje wzornicze, a także automatyzację i robotyzację udzielana będzie dotacja bezzwrotna na usługi rozwojowe i doradztwo.

Finansowanie inwestycji w tego typu projektach przyjmie formę dotacji warunkowej.

Obszar Wsparcie MŚP-turystyka, będzie finansowany z wykorzystaniem instrumentów finansowych.

 

 

Program Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki 2021-2027 (FENG)-cel programu to wspieranie rozwoju i zwiększanie potencjału w zakresie badań i innowacji, inwestycji i infrastruktury oraz wykorzystywanie zaawansowanych technologii.

Czerpanie korzyści z cyfryzacji dla obywateli, przedsiębiorstw, organizacji badawczych i instytucji publicznych.

Program składa się z czterech priorytetów: I-Wsparcie dla przedsiębiorców, czyli zapewnienie dofinansowania w obszarach B+R, wdrożeń nowych rozwiązań, infrastruktury B+R, internacjonalizacji, rozwoju kompetencji, cyfryzacji, zielonej gospodarki, II-Środowisko przyjazne innowacjom, czyli wspieranie projektów o strategicznym znaczeniu dla polskiej gospodarki, w tym m.in. rozbudowy publicznej infrastruktury badawczej, transferu i komercjalizacji technologii powstających na uczelniach i w instytutach, wzmacnianie potencjału instytucji otoczenia biznesu takich jak akceleratory, klastry, instytucje badawcze, szerokie wsparcie start-upów oraz rozwój przedsiębiorstw rozpoczynających działalność innowacyjną-Innovation Coach, III-Zazielenienie przedsiębiorstw, czyli wsparcie projektów bezpośrednio przyczyniających się do realizacji celów Europejskiego Zielonego Ładu, w tym neutralności klimatycznej, zielonej transformacji gospodarki i zrównoważonego rozwoju.

Oferta dla przedsiębiorstw będzie obejmować zielony fundusz gwarancyjny, kredyt ekologiczny oraz projekty IPCEI, IV-Pomoc techniczna, czyli zapewnienie systemowego wsparcia dla potencjalnych beneficjentów poprzez realizację działań zachęcających i ułatwiających ubieganie się o środki z Programu, kontynuacja STEP, wspieranie beneficjentów w realizacji projektów, a także zapewnienie wsparcia administracyjnego w realizacji Programu.

 

 

Fundusze Europejskie dla województwa Śląskiego, Opolskiego, Małopolskiego oraz Świętokrzyskiego 2021-2027 w tym między innymi:

 

Województwo Śląskie:

- Strategiczne projekty dla obszaru edukacji,

- Poprawa mobilności mieszkańców regionu i spójności transportowej podregionów górniczych,

- Ochrona przyrody i bioróżnorodność - ZIT,

- Rozwój dialogu obywatelskiego,

- Wsparcie pracowników zaangażowanych w proces transformacji,

- Wsparcie MŚP na rzecz transformacji,

- Rewitalizacja obszarów wiejskich,

- Infrastruktura kształcenia zawodowego,

- Zwiększenie roli kultury i turystyki w rozwoju subregionalnym - ZIT,

- Usługi dla osób w kryzysie bezdomności, dotkniętych wykluczeniem z dostępu do mieszkań lub zagrożonych bezdomnością.

 

Województwo Opolskie:

- Usługi zdrowotne i społeczne oraz opieka długoterminowa (usługi społeczne) - postępowanie konkurencyjne,

- Wsparcie dla Nowopowstałych MŚP,

- Infrastruktura B+R organizacji badawczych,

- Inwestycje w infrastrukturę społeczną,

- Infrastruktura drogowa FEO 2021-2027,

- Gospodarka wodno-ściekowa FEO 2021-2027,

- Wyrównywanie szans kobiet i mężczyzn na rynku pracy,

- Europejska Inicjatywa Społeczna - Aglomeracja Opolska,

- Europejska Inicjatywa Społeczna - 4 subregiony,

- Budowanie potencjału partnerów społecznych oraz organizacji społeczeństwa obywatelskiego - postępowanie konkurencyjne,

 

Województwo Małopolskie:

- Działanie 5.5 Infrastruktura edukacji - ZIT (typ A, B, C, D),

- Działanie 8.12 Transformacja transportu, typ projektu F,

- Działanie 4.1 Drogi regionalne, typ projektu A,

- Programy zdrowotne typ B,

- Działanie 6.23 Włączenie społeczne - projekty Województwa Małopolskiego, typ B, Usługi dla rodzin oraz przygotowanie kadr systemu wsparcia rodziny i pieczy,

- Działanie 8.4 Inicjatywy lokalne na rzecz transformacji, typ A, Lokalne inicjatywy społeczne,

- Działanie 7.4 IIT - Rewitalizacja, typ projektu A,

- Działanie 1.15 Umiędzynarodowienie małopolskiej gospodarki, typ A, promocja oferty gospodarczej małopolskich przedsiębiorstw oraz wsparcie eksporterów w regionie, B. promocja innowacyjności w regionie, C, wsparcie inwestorów w regionie,

- Działanie 2.5 Wdrażanie Programu Ochrony Powietrza, typ projektu B,

- Działanie 2.5 Wdrażanie Programu Ochrony Powietrza, typ projektu A.

 

Województwo Świętokrzyskie:

- Proinnowacyjne usługi doradcze dla MŚP (vouchery),

- Fundusze Europejskie dla wspólnot lokalnych,

- Zwiększenie dostępności usług społecznych i zdrowotnych,

- Budowanie potencjału IOB,

- Aktywna integracja społeczna i zawodowa.

 

 

Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji dla Śląskiego-wspiera przedsiębiorczość, rozwój i innowacyjność tych obszarów województwa śląskiego, które znajdują się na obszarze szczególnie potrzebującym wsparcia w związku z wygaszaniem działalności kopalni.

Ma na celu umożliwienie ludności łagodzenie wpływających na społeczeństwo, zatrudnienie, gospodarkę i środowisko skutków transformacji.

W ramach działania wsparcie zostanie przeznaczone na budowę nowej oraz modernizację istniejącej/dostosowanie infrastruktury badawczej wraz z zakupem i montażem aparatury i urządzeń laboratoryjnych w organizacjach badawczych.

Uzupełniająco, jako element każdego projektu dopuszcza się wsparcie podnoszenia kompetencji pracowników organizacji badawczych bezpośrednio związanych z infrastrukturą badawczą będącą przedmiotem projektu.

Dofinansowane projekty przyczynią się do podnoszenia innowacyjności regionu poprzez poprawę jakości infrastruktury badawczej w organizacjach badawczych.

Wsparciem objęte zostaną inwestycje niezbędne do realizacji agend badawczych obejmujących Regionalne Inteligentne Specjalizacje oraz obszary badawcze zidentyfikowane w ramach Procesu Przedsiębiorczego Odkrywania prowadzonego w województwie śląskim.

 

 

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej-program finansowany z funduszy krajowych za pośrednictwem Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Program jest skierowany dla przedsiębiorstw planujących m.in. budowę, rozbudowę lub modernizację instalacji do recyklingu odpadów z tworzyw sztucznych, zużytych opon lub opakowań wielomateriałowych.

Dofinansowanie jest dostępne w formie dotacji i uzupełniających pożyczek, pozwalając w pełni sfinansować inwestycję ze środków publicznych.

 

 

Program wspólnotowy „Horyzont Europa”-głównym celem programu jest finansowanie przełomowych badań naukowych i innowacji realizowanych przez międzynarodowe konsorcja.

Jest to największy w historii UE program w zakresie badań naukowych i innowacji na lata 2021–2027.

Program wielonarządowo implementuje kluczowe polityki UE, takie jak Europejski Zielony Ład czy Europa na miarę ery cyfrowej.

O środki mogą się starać podmioty różnego typu: jednostki naukowe, firmy wszelkiej wielkości, administracja różnego szczebla, jednostki pozarządowe.

 

 

Program LIFE-jest instrumentem finansowym Unii Europejskiej, poświęconym wyłącznie współfinansowaniu projektów służących ochronie środowiska, w tym przyrody oraz wpływu człowieka na klimat i dostosowania się do jego zmian.

Głównym celem programu jest wspieranie procesu wdrażania prawa wspólnotowego i realizacja unijnej polityki w zakresie ochrony środowiska.

 

 

Fundusz Innowacji (Innovation Fund)- to program poświęcony projektom, które wprowadzają nowoczesne rozwiązania technologiczne wspierające transformację klimatyczną.

Jest wsparciem dla firm działających w takich obszarach, jak odnawialne źródła energii, wychwytywanie i magazynowanie dwutlenku węgla, magazynowanie energii czy rozwój technologii napędów zeroemisyjnych.

Kluczowym celem programu jest wsparcie projektów przyczyniających się do istotnego ograniczenia emisji gazów cieplarnianych.

Wspierane inicjatywy mają również przyspieszać wprowadzanie nowych technologii na rynek, zwiększając konkurencyjność europejskich przedsiębiorstw na arenie międzynarodowej.

 

 

 

Jak widać z przedstawionego katalogu funduszy możliwości te różnią się między sobą warunkami naborów, poziomem i rodzajem wsparcia-do dyspozycji wnioskodawców są jednak przede wszystkim bezzwrotne dotacje finansujące w zależności od specyficznych warunków nawet połowę inwestycji.

Podstawowym celem każdego z nich jest wspieranie działań w przedsiębiorstwach służących przejściu na Gospodarkę Obiegu Zamkniętego, dlatego tak ważne jest odpowiednie zbudowanie koncepcji projektu i określenie jego długoterminowych efektów.

Wytyczne i normy UE jednoznacznie uzasadniają wdrażanie technologii i procesów z obszaru GOZ.

Działaniem, jakie powinny podjąć zawczasu podmioty gospodarcze, jest przemyślenie i opracowanie strategii związanej z planem transformacji w kierunku GOZ i niezbędnych inwestycji.

Model gospodarczy, którego celem jest minimalizowanie ilości wytwarzanych odpadów, recykling czy racjonalne wykorzystywanie zasobów i surowców jest jednym z istotniejszych nurtów rozwojowych w perspektywie finansowej 2021-2027.

Źródła: https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-gospodarka-obiegu-zamknietego-zrodla-finansowania, https://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/