Definicja recesji
W momencie, gdy tempo rozwoju gospodarczego spada w danym kraju, można mówić o wejściu gospodarki w recesję. Termin ten jest wykorzystywany przez ekonomistów do określenia pierwszej fazy cyklu koniunkturalnego. W czasie recesji dochodzi do zmniejszenia stopnia aktywności gospodarczej, co wiąże się z obniżeniem tempa wzrostu PKB, ale nie idzie to w parze z bezwzględnym spadkiem produktu krajowego brutto, jak w przypadku kryzysu. Jak na tym tle wygląda recesja techniczna?
Czym jest recesja techniczna?
Recesja jako taka odnosi się do znacznego spadku, ale i do obniżenia ogólnej aktywności gospodarczej, a zjawisko to występuje w gospodarce jako całości w konkretnej jednostce czasu. Jej miarą jest spadek wskaźnika produktu krajowego brutto, inaczej PKB, w określonym czasie.
Techniczna recesja jest jednak konkretnym zjawiskiem. Do określenia, że mamy do czynienia z nią w gospodarce, analitycy wykorzystują odczyty dotyczące realnego produktu krajowego brutto. Jeśli zmniejsza się on przez dwa kolejne kwartały roku lub lata, następujące po sobie, można mówić o recesji technicznej, bez uwzględniania czynników sezonowych. To sposób kwalifikacji przy użyciu jednej miary – PKB.
Co oznacza recesja techniczna dla gospodarki?
Jeśli ekonomiści wskazują, że w danym kraju panuje recesja techniczna, to można mówić o wyhamowaniu wzrostu gospodarczego. Maleje PKB kraju, a prognozy wzrostu na kolejne okresy sprawozdawcze stają się gorsze od wcześniejszych.
Powodów takiej sytuacji może być wiele. W ostatnich latach obserwowaliśmy recesję techniczną czy pierwsze sygnały o jej pojawieniu się na przykład w związku z pandemią koronawirusa. Ograniczenia w aktywności różnych przedsiębiorstw w wielu krajach doprowadziły do spadku produkcji, a popyt był niższy. Wiele branż nie mogło funkcjonować swobodnie, dlatego nie przyczyniały się do kształtowania PKB kraju.
W Polsce obecnie to inflacja, która przekracza dwucyfrowy poziom od marca 2022 roku, powoduje, że PKB i prognozy dotyczące produkcji krajowej są coraz gorsze i w konsekwencji tego Polska po drugim kwartale 2023 roku weszła w recesję techniczną.
Jakie są skutki recesji technicznej?
Istnieje wiele, niestety negatywnych, skutków, jakie może wywrzeć recesja techniczna na gospodarkę krajową. Wśród nich wyróżnia się spadek popytu zewnętrznego i wewnętrznego, spadek liczby i wolumenu inwestycji, co oddziałuje na wyhamowanie konsumpcji. Czynniki te powodują dalszy, niewykluczone, że głębszy spadek PKB w kolejnych kwartałach.
Czynnikiem hamującym gospodarkę mogą być zapasy, które przy nadmiernej wysokości zaczynają ciągnąć aktywność gospodarczą w dół, co odbija się też negatywnie na produkcji przemysłowej. Natomiast recesja techniczna może w ogóle nie mieć wpływu lub mieć tylko nieznaczny na rynek pracy.