W swoim życiu przeczytał co najmniej 3,5 tys. książek. Oto jego lista

Nie spodobał mu się prawie tysiącstronicowy „Ulisses” Jamesa Joyce`a ani „Mission Earth” L. Rona Hubbarda. 10-tomowa seria science fiction wydawana w latach osiemdziesiątych. Ale kiedy już postanowił przeczytać jakąś książkę, nie odkładał jej, dopóki nie skończył. Dan Pelzer, jak twierdzą dziś jego dzieci, zdołał dzięki temu przeczytać 3599 książek. Czytał od 1962 roku, kiedy w Nepalu jako członek Korpusu Pokoju poczynił pierwsze notatki z lektur na zeszycie do ćwiczeń języka angielskiego, po rok 2023, gdy w skutek pogorszenia się wzroku musiał porzucić czytanie. Pelzer zmarł w wieku 92 lat 1 lipca 2025 w Columbus w stanie Ohio, gdzie mieszkał przez pięć dekad. Na pogrzebie jego córka Marci (52 lata) chciała rozdać listę jego lektur przyjaciołom zmarłego, ale wydruk liczył ponad 100 stron. Dlatego jej chrześniak założył stronę internetową what-dan-read.com („Co przeczytał Dan”), którą goście mogli odwiedzić skanując kod QR zamieszczony na tylnej stronie programu uroczystości. Córka Dana Pelzer`a uznała, że świetnie byłoby przekazać tę listę ludziom, dla których coś znaczył i którzy liczyli na niego. Pamiętam nasze rozmowy o książkach, które mu się podobały. Uwielbiał czytać o religii. Uwielbiał pamiętniki. Kochał powieści.

Co przeczytał Dan?

Podczas rozmowy Marci Pelzer wspomina etapy swojego życia kolejnością książek, które omawiali. Kiedy ona i jej brat John byli mali, Dan czytał im „Wodnikowe Wzgórze”, epicką historię króliczego plemienia. Roztkliwiał się także nad pluszowym królikiem córki, którego nazywał Królikowski. Kiedy Marci poszła do liceum, ojciec często wspominał o „Folwarku zwierzęcym” George’a Orwella. Był też na bieżąco z wydarzeniami ze światowymi. Wydana w 2021 roku książka Billa Gatesa „Jak ocalić świat od katastrofy klimatycznej” przekonała go do przejścia na weganizm w ostatnich latach życia, wspomina Marci. Od pewnego momentu czytał 80 książek rocznie, jak powiedział w rozmowie z dziennikarzem gazety „The Columbus Dispatch” w 2006 roku. Większość jego lektur pochodziła z biblioteki publicznej, a konkretnie Biblioteki Miejskiej w Columbus, filia Whitehall. W poniedziałek (21 lipca 2025) biblioteka umieściła na Facebooku wpis upamiętniający Dana Pelzera, dodając link do strony z listą jego lektur. Wpis doczekał się ponad tysiąca komentarzy, w których wielbiciele (i pracownicy) biblioteki ciepło go wspominali. „Był cudownym człowiekiem”, napisała pewna kobieta. „Bardzo uprzejmym. Zawsze przynosił nam do Whitehall listę książek z prośbą o rezerwację. Bardzo nam go brakowało”. Lauren Hagan, dyrektorka Biblioteki Miejskiej w Columbus, powiedziała w wywiadzie, że zespół złożony z sześciorga pracowników zajmuje się digitalizacją listy Dana Pelzera, by mogli z niej skorzystać inni bywalcy placówki. Dodała, że w fillii w Whitehall bibliotekarze planują stworzenie wystawy pokazującej część jego różnorodnych wyborów. Chcemy w ten choćby niewystarczający sposób okazać, jak bardzo cenni są dla nas klienci tacy jak Dan - powiedziała Hagan.

Pełne sprzeczności życie czytelnika

Jego syn powiedział, że na liście brakuje „Biblii”, chociaż Dan przeczytał ją kilkanaście razy. Był gorliwym katolikiem - porzucił seminarium jezuickie na rzecz służby w Korpusie Pokoju. Moi kumple z liceum zawsze się śmiali - wspomina John Pelzer (lat 51) - że kiedy do nas przychodzili, on zawsze siedział na dole i coś czytał, zwykle Biblię, a przy tym popijał whisky, zwykle Olde English. Sprzeczność? Życie Dana Pelzera było ich pełne. Był tajemniczy, na wskroś zagadkowy - mówi jego syn. Dan Pelzer urodził się i wychował w Detroit. Przeżył trudną młodość. Opowiadał swoim dzieciom, że miał ojca alkoholika, a ostatnią klasę Liceum Katolickiego Detroit Central ukończył na drugim miejscu od końca. Jako pierwszy w rodzinie poszedł go koledżu, a potem wstąpił do jednostek Marines. Jednak w 1984 roku pomagał także w kampanii prezydenckiej Jesse`ego Jacksona, mówi jego syn, i przez całe życie głosował na partię liberalną, chociaż przyjaźnił się z ludźmi o najróżniejszych poglądach. Kiedy w 2023 roku wysiadł mu wzrok, przerzucił się na oglądanie wiadomości telewizyjnych. W ostatnim roku życia prosił mnie tylko o mydelniczkę, baterię do zegarka i włączenie MSNBC. Jego ulubionym drinkiem był Manhattan, dlatego Marci Pelzer stworzyła autorskiego drinka o nazwie Danhattan, którego podawała podczas stypy. Dan był zrównoważonym człowiekiem i nigdy nie okazywał entuzjazmu, wspomina jego syn, z jednym wyjątkiem. Tylko raz widziałem go w takich emocjach - mówi John Pelzer. Było to w 1990 roku, kiedy urodzony w Columbus bokser James „Buster” Douglas pokonał Mike`a Tysona, co okazało się wielką sensacją. Przyjaciel Dana, a przy tym menedżer Douglasa, namówił go, by postawił pieniądze na zwycięstwo jego podopiecznego. Dan Pelzer żył w bliskich relacjach ze swoimi dziećmi, wymyślał wnukom zabawne przezwiska i rozpieszczał siostrzenice i bratanków, twierdzą John i Marci. Dodają, że kiedy jego żona Mary Lou doznała udaru i przeniesiono ją do domu opieki dla osób starszych, Dan codziennie ją odwiedzał. Przychodził do niej każdego dnia - wspomina John Pelzer - a potem, jak przez prawie całe życie, czytał książki. Po śmierci Maru Lou w kwietniu 2024 roku Dan zaczął podupadać na zdrowiu. Tegoroczny Memorial Day (święto obchodzone 25 maja dla upamiętnienia poległych podczas służby wojskowej) spędził w zoo w Columbus i zabrał swoje małe wnuczki na pediciure. Następnego dnia stracił przytomność. W czerwcu na przemian trafiał do szpitala i go opuszczał. Po jego śmierci w lipcu jego dzieci poprosiły w nekrologu, by bliscy, zamiast przysłać kwiaty, wpłacili datek na lokalną jadłodajnie dla ubogich. Albo by okazali szacunek ich ojcu w najlepszy możliwy sposób: czytając „naprawdę wciągającą książkę”.